Stilzwijgen in het rechtsverkeer als aanvaarding van een overeenkomst?

In beginsel brengt een stilzwijgen in het rechtsverkeer geen rechtsgevolg teweeg. Het Duitse recht kent echter een uitzondering op deze regel, het zgn. „kaufmännische Bestätigungsschreiben“.

Om te beginnen moet daarvoor het Duitse recht van toepassing zijn. Verder moeten (1) twee kooplieden, (2) daadwerkelijke onderhandelingen voeren, (3) de al mondeling gesloten overeenkomst of gemaakte afspraak moet in een daaropvolgende brief zijn bevestigd, (4) tussen de onderhandelingen en de brief moet een korte periode liggen, (5) de andere partij moet de brief hebben ontvangen en de ontvanger mag niet onverwijld na ontvangst bezwaar hebben gemaakt tegen de inhoud van de brief.

De toepasselijkheid van het zgn. kaufmännische Bestätigungsschreiben moet bij twee kooplieden in de zin van het Duitse recht in ieder geval worden aangenomen. Als het om een koopman uit een ander land gaat, kan echter niet zonder meer worden aangenomen dat de uitgangspunten van toepassing zijn, als het land geen soortgelijke regelingen kent. Als het land soortgelijke regelingen kent, zoals dit bijvoorbeeld in Oostenrijk het geval is, zijn de uitgangspunten van toepassing. In andere gevallen kan een toepasselijkheid niet automatisch worden aangenomen, alleen al om een benadeling te voorkomen. Het zgn. kaufmännische Bestätigungsschreiben kan ook een rechtsgevolg teweegbrengen in de contacten met kooplieden uit Italië, Oostenrijk, Zwitserland en eventueel ook uit Slovenië.

Als aan de voorwaarden wordt voldaan, komt het contract of de afspraak overeenkomstig de inhoud van de brief tot stand, zonder dat een antwoord vereist is. In dat geval heeft het stilzwijgen dus rechtsgeldige werking. In het Nederlandse recht bestaat een vergelijkbare regeling voor zover wij weten niet.

In ander gevallen geldt dat stilzwijgen niet betekent dat men instemt. Naar Duits recht is het onwettig als de aanbieder schrijft dat een aanbod vanaf een bepaalde datum als aanvaard geldt, als er geen reactie volgt. Een dergelijke bepaling is niet in overeenstemming met het Duitse recht.