Thuiswerken en arbeidsongevallen

Thuiswerken wordt (ook in Duitsland) steeds belangrijker in de gedigitaliseerde arbeidswereld. Er bestaat nog steeds geen wettelijk recht voor werknemers om thuis te werken, maar in het politieke debat wordt hier wel al op aangedrongen.

Bij de invoering van thuiswerk rijzen een flink aantal juridische vragen. Vanzelfsprekend moet ook bij het thuiswerken de gegevensbescherming in acht worden genomen en spelen aspecten van de wetgeving inzake gezondheid en veiligheid op het werk ook een rol.

De vraag of een ongeval in een thuiswerksituatie als een arbeidsongeval moet worden aangemerkt, heeft de rechtspraak herhaaldelijk beziggehouden.

In 2018 oordeelde het Duitse Bundessozialgericht dat een val op een keldertrap thuis een arbeidsongeval in een thuiswerksituatie kan zijn (BSG 27-11-2018, B 2 U 28/17 R). Onlangs heeft het Landessozialgericht Nordrhein Westfalen (LSG NRW) anders beslist; een medewerker buitendienst is in zijn woning van een wenteltrap gevallen toen hij op weg was van zijn woonruimte naar zijn werkkamer; volgens het LSG NRW was er geen sprake van een arbeidsongeval, aangezien de verzekeringsdekking pas van kracht zou worden op het moment dat de werknemer door de voordeur van het gebouw zou gaan; een werknemer die thuis werkt, zou daarom nooit binnen het huis of de woning op de weg van en naar zijn werkplek verzekerd zijn (Wegeunfallversicherung) (LSG NRW 09-11-2020, L 17 U 487/19). Tegen deze uitspraak is beroep in cassatie aangetekend bij het Bundessozialgericht.

De wetgever heeft inmiddels gereageerd. De onderliggende bepalingen van de wettelijke ongevallenverzekering (SGB VII) zijn in die zin gewijzigd dat, als de verzekerde activiteit wordt uitgeoefend binnen de woning van de verzekerde of op een andere plaats, de verzekeringsdekking in dezelfde mate geldt als wanneer de activiteit binnen het bedrijf zou worden uitgeoefend (§ 8, lid 1, zin 2, SGB VII). Als de verzekerde zijn kinderen bijvoorbeeld van tevoren naar de kinderopvang moet brengen, zijn ook deze reizen van het kantoor aan huis en terug verzekerd; ook wat dit betreft is er een meer duidelijke bepaling in de wet opgenomen (§ 8 lid 2 nr. 2a SGB VII).

In zoverre leiden de wetswijzigingen tot meer rechtszekerheid. Tegelijkertijd betekent dit dat aspecten van de arbeidsveiligheid en dus de inrichting van het kantoor thuis nog belangrijker zullen worden. Daarom worden duidelijke contractuele bepalingen aanbevolen, die bijvoorbeeld ook toegangsrechten van de werkgever of gemachtigde personen moeten inhouden, zodat kan worden gecontroleerd of de arbeidsveiligheid in acht wordt genomen.

Geschreven door

Torsten Viebahn 14 oktober 2021

Bekijk onze andere gerelateerde blogs